Dlaczego transformatory się psują?

Transformator to jedno z najbardziej stabilnych i niezawodnych urządzeń elektroenergetycznych. Mimo to również i on może ulec awarii a przyczyn takiego zjawiska może być co najmniej kilka. Oto niektóre z nich.

Po pierwsze – przegrzanie

Przegrzewanie transformatorów to temat rzeka. Może ono wystąpić na skutek nieprawidłowego odprowadzania ciepła przez obudowę, zbyt dużego obciążenia urządzenia, bądź też zwarcia styków wyjściowych, tuż za uzwojeniem wtórnym. Przegrzewanie się transformatorów może być też związane z brakiem oleju transformatorowego, wykorzystywanego do odprowadzania ciepła.

Po drugie – wadliwa jakość izolacji

Elektryka, jak to elektryka – lubi się psuć. Często powodem awarii jest uszkodzenie izolacji, która (jak wiadomo) z biegiem czasu ulega uszkodzeniu. Podobne zjawisko może wystąpić w transformatorze, który na obydwu uzwojeniach posiada specjalny, izolowany przewód. Rodzaj tej izolacji jest zależny przede wszystkim od mocy transformatora. Jeśli jednak z jakiegoś powodu ulegnie ona uszkodzeniu (na uzwojeniu wtórnym), uzwojenie wyjściowe może zadziałać jak odbiornik dużej mocy, prowadzący do przegrzania i przepalenia transformatora (ewentualnie jego zabezpieczeń).

Po trzecie – wyładowania atmosferyczne

Ta przyczyna jest ściśle związana z transformatorami o dużej mocy, stosowanymi w instalacjach wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Uderzenie pioruna może doprowadzić do szybkiego przepalenia się (bądź stopienia), wewnętrznej izolacji układu, a także poszczególnych przewodów, co w konsekwencji szybko prowadzi do jego zniszczenia.

Po czwarte – zbyt duże obciążenie

Przeciążenie transformatora również jest częstą przyczyną jego awarii i dotyczy zarówno małych układów domowych, jak i instalacji energetycznych. Na szczęście można łatwo zabezpieczyć się przed skutkami tego zjawiska, stosując odpowiednie zabezpieczenia w postaci bezpieczników, półprzewodników Zenera itd.

Podsumowując, transformator pomimo prostej budowy, może ulec awarii na wiele różnych sposobów. Niestety, nie istnieje jedna główna przyczyna tego typu uszkodzeń. Większość z nich jest spowodowana przez różne, często wielopłaszczyznowe zjawiska.